Podstawą spedycji jest wykonywanie czynności niezbędnych do przeprowadzenia transportu określonego towaru. Podstawowe regulacje dotyczące umowy spedycji można odnaleźć w art. 794 – 804 kodeksu cywilnego.

Obowiązki spedytora

Do podstawowych obowiązków spedytora należy wysyłanie i odbieranie przesyłek lub wykonywanie innych usług związanych z przewozem towaru (art. 794 § 1 k.c.).

W praktyce jednak zdecydowana większość małych firm spedycyjnych, które działają głównie, jako firmy przewozowe, prowadzi taką działalność w ograniczonym zakresie. Dla takiej działalności, standardowymi usługami spedytora są na przykład:

• poradnictwo spedycyjne, czyli udzielanie rad w zakresie przygotowania transportu,
• sporządzanie i kompletowanie dokumentów,
• zawieranie z przewoźnikami umów o przewóz,
• wybór odpowiedniego środka transportu,
• monitorowanie spraw związanych z załadunkiem, przeładunkiem oraz przewozem towarów,
• ubezpieczanie towaru.

Odpowiedzialność cywilna spedytora

Spedytor jest odpowiedzialny nie tylko za przewoźników, ale również za dalszych spedytorów, którymi posługuje się podczas wykonywania danego zlecenia (art. 799 k.c.).

Spedytor jak najbardziej może również powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej, czyli podwykonawcy: przewoźnikowi lub kolejnemu spedytorowi, gdyż wynika to z istoty umowy spedycji. Natomiast spedytor, podczas wykonywaniu swych obowiązków, zobowiązany jest do należytej staranności, jaka wynika z jego zawodowego charakteru (art. 355 § 2 k.c.). W praktyce wygląda to taż, że powierza się wykonania usługi tylko takim przewoźnikom bądź dalszym spedytorom, którzy z uwagi na ich profesjonalizm zasługują na zaufanie.

Wina w wyborze, zgodnie z art. 429 k.c. polega na braku staranności w wyborze podwykonawcy, któremu spedytor powierza wykonanie przewozu. Do określenia winy w wyborze ważne jest wystąpienie uchybienia, co do wyboru właściwej osoby oraz zaistnienie uprawnienia do samodzielnego działania podwykonawcy, któremu powierzono wykonanie przewozu towarów.

Uchybienie może przejawiać się np.

• nie upewnieniem się, że podwykonawca dysponuje środkami transportu odpowiednimi do przewozu danego towaru,
• ma odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia do prowadzenia działalności transportowej,
• ma odpowiednie ubezpieczenie.

Zaistnienie winy spedytora podczas wyboru przewoźnika lub dalszego spedytora powoduje, że spedytor jest odpowiedzialny za tego podwykonawcę. Ponosi w takiej sytuacji odpowiedzialność za swoje działania, które wynika z braku staranności w wyborze tego podwykonawcy. W takim przypadku powinno się osiadać odpowiednie ubezpieczenie, jakim jest OC spedytora.

Jeśli natomiast spedytor sam dokonuje przewozu, to automatycznie przejmuje prawa i obowiązki przewoźnika i w takim przypadku ponosi odpowiedzialność, jako przewoźnik (art. 800 k.c.).

Zwolnienie spedytora z odpowiedzialności

Spedytor nie jest odpowiedzialny podwykonawców, którymi się posługuje podczas wykonywania danego zlecenia, jeśli nie ponosi winy w wyborze (art. 799 k.c.) Spedytor nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności również wtedy, gdy wykaże, iż dołożył wszelkiej staranności przy wyborze przewoźników bądź dalszych spedytorów, czyli innymi słowy powierzył wykonanie przewozu takim podwykonawcom, którzy z uwagi na ich profesjonalizm zasługują na zaufanie.

Ponadto zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2004 r. (sygn. akt II CK 389/02, Biuletyn SN 2004/6/8) należyta staranność spedytora jest zachowana, jeżeli wykaże on powierzenie określonej usługi przewozowej przewoźnikowi, którego profesjonalizm i jakość świadczonych usług budziły powszechne zaufanie.

Ponadto spedytor nie ponosi odpowiedzialności za wszelkiego rodzaju ubytki nieprzekraczające granic ustalonych we właściwych przepisach, określających tzw. normy ubytków naturalnych, a w braku takich przepisów granic zwyczajowo przyjętych. Ubytek naturalny odnosi się do właściwości chemicznych i fizycznych każdej przesyłki. Zatem zmiana w przesyłce, która mieści się w ramach owej normy nie jest uważana za szkodę w przesyłce. Na naszej stronie znajdziesz również kalkulator ubezpieczenia oc spedytora.